Gabari Nedir? Trafikte Gabari İşaretleri ve Sınırlamaları
Yazar : Ecem Tek
Loading...Gabari Nedir? Gabari Hesaplaması Nasıl Yapılır? Gabari Sınırlamaları
Gabari, inşaat sektöründe yapıların güvenli şekilde ayakta kalabilmesi için uygulanan bir hesaplamadır. Arsanın alanı, binanın zemini ve çatısı arasındaki yükseklik gibi ölçülerin göz önüne alınması ile hesaplanır. Gabari hesaplamasının değerleri, ulaşım için de önem taşır. Kamyon, tır, gemi, vapur, tren gibi araçların seyahat halindeyken yapılara zarar vermeden ilerleyebilmesi için gabari hesaplamasına dikkat edilmesi gerekir. Yapılan hesaplama ile elde edilen ölçüler, levhalar ile sürücülere gösterilir. Bu levhaların ve işaretlerin okunabilir olması, stratejik noktalara yerleştirilmesi ve yönergede belirlenen kurallara uygun şekilde hazırlanması önem taşır.
Karayolu taşımacılığında araçların güvenli şekilde seyahat etmesini sağlayan önemli işaretler vardır. Sürücülerin yolculuk sırasında bu işaretleri takip etmesi gerekir. Trafik kurallarını bilmek ve uyum sağlamak hem kendi sağlığınız hem diğer araçların güvenliği için önemlidir. Trafik kurallarına ve işaretlere uyulmadığı takdirde riskler ortaya çıkar. Hem can hem mal kayıplarını önlemek için sürücülerin dikkatli olması gerekir.
Fransızca’dan dilimize geçen gabari, ebatlandırma ve ölçülendirme anlamına gelir. Gabari, Türkçe’de ölçüm birimi olarak kullanılır. Gabar ölçütü olarak da ifade edilen bu terim, arsanın ebatları göz önüne alınarak hesaplanır. Trafikte gabari işaretleri, araçların yolun durumuna göre sahip olması gereken ölçüleri ifade eder. Köprü, üst geçit ve tünel girişlerine yerleştirilen gabari levhaları, oluşabilecek kazaları önlemek ve yapının zarar görmesini engellemek için kritik öneme sahiptir.
Gabari Nedir?
Trafikte gabari nedir? diye düşünenler için araçların tünel, köprü ve üst geçit gibi yolları güvenli şekilde kullanmasını sağlayan ölçü sınırlaması olduğunu söyleyebiliriz. Kamyon ve tır gibi büyük tonajlı araçların belli ölçülere sahip olması gerektiğini vurgulamak için yol güzergahlarında yer alır. Köprü, üst geçit, tünel gibi yollarda yüklü veya yüksüz araçların belli yüksekliğe, genişliğe ve uzunluğa sahip olması gerekir. Yolun durumuna göre belirlenen yükseklik, genişlik ve uzunluk sınırlamaları, aracın güvenli şekilde seyahat etmesi için özel olarak hesaplanır.
Gabari Sınırlamaları ve Trafik Güvenliği
Trafik güvenliği açısından gabari sınırlamalarına uyulması zorunludur. Yurt içinde ve uluslararası güzergahlarda yük taşımacılığı yapanların gabari sınırlamalarını iyi bilmesi gerekir. Yol planlamalarını yaparken gabari sınırlandırması olan güzergahlar göz önüne alınmalı ve araçların ebatlarına uygun olan seçenekler tercih edilmelidir. Bazı rotalarda yer alan tünel ve köprüler yüksek gabari ölçülerine sahip olduğu için büyük tonajlı kamyon ve tırlar için daha uygun olabilir.
Rota planlaması, taşımacılık sektöründe maliyet ve zaman tasarrufu için önemlidir. Kamyoncular ve tır şoförleri, tek bir güzergâh üzerinde birden fazla gabari sınırlandırması ile karşı karşıya kalabilir. Bu gibi durumlardan olumsuz etkilenmemek için en düşük gabari ölçüsü dikkate alınmalıdır. Belediyeler tarafından yapının durumuna ve inşaat değerlerine göre gabari hesaplaması yapılır ve levhalarla gösterilir. Şoförlerin bu levhaları takip etmesi ve ona göre aksiyon alması gerekir.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UDHB) gabari ölçülerinin ve araçların azami yüklü ağırlıklarını yönetmelikle belirlemiştir. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bünyesindeki Karayolları Genel Müdürlüğüne bağlı, denetim ve kontrol istasyonları bu yönetmelikle belirlenen kurallara uyulup uyulmadığını kontrol eder. Çeşitli riskler ve cezai yaptırımlar ile karşılaşmamak için sürücülerin kurallara uyması gerekir.
Gabari Levhaları ve İşaretleri
Gabari sınırlamaları levhalar ve işaretlerle sürücülere bildirilir. Tünel, üst geçit, köprü gibi yolların giriş noktalarına yakın ve görülebilecek alanlara gabari levhaları yerleştirilir. Giriş noktasına yerleştirilme sebebi, sürücülerin önceden sınırlamaları görmesi ve uygun olduğu şekilde ilerlemesidir. Eğer ölçülere uygun değilse alternatif bir yol seçmesi gerekir. Tüm sürücüler tarafından kolay ve net görülebilen noktalara gabari levhaları konulur.
Gabari Çeşitleri ve Anlamları
Gabari sınırlaması farklı çeşitlerde yapılır. Tünel, yapı, taşıt gibi farklı gabari sınırlandırma çeşitleri vardır. Tünel gabarisi, yapının inşaatı sırasında kullanılan bir hesaplamadır. Tünel gabarisi levhasında yer alan rakamlar, yapıyı kullanacak araçların ebatlarını gösterir. Yapı gabarisi ise, üst geçit ve köprülerin yapımında kullanılır. Yapı gabarisini bu yapıların altından geçen araçların dikkate alması gerekir. Yük gabarisi, kamyon ve tırların yollarda taşıyabileceği maksimum yük sınıflandırılmasıdır. Yük taşırken bazı kurallara uyulması yasal olarak zorunluluktur.
Yapının durumuna göre uygun olan araç ölçüleri gabari sınırlaması ile belirlenir. Yoldaki araçların bu sınırlandırılmış ölçülere uyması hem yapının zarar görmemesi hem kaza riskinin azaltılması için büyük önem taşır. Kamyon ve tır şoförlerinin gabari sınırlamalarına özen göstermesi gerekir. Levhaların ve işaretlerin takip edilmesi, gereken durumlarda alternatif yolların belirlenmesi ve kurallara uyulması sürücülerin sorumluluğundadır.
Trafikte Gabari Levhası Kullanımı
Gabari sınırlamalarında kullanılan işaretlerin bazı önemli noktaları vardır. Maksimum genişlik belirten levhalar, daralan yollarda ve köprülerde araçların güvenle seyahat etmesini sağlar. Levha üzerinde yazandan daha geniş olan araçların farklı bir yol kullanması gerekir. Güvenlik şeridinin dışında kalan alan için hesaplama yapılarak levhaya yazılır. Monte edildiği noktada alternatif bir yol seçme şansını sunabilecek bir konum belirlenir. Ön bilgi levhasında, tablonun konulduğu yer ve yasaklı olan alan arasındaki mesafe ek bilgi olarak gösterilebilir.
Maksimum yükseklik belirten gabari levhaları, belli noktalara yerleştirilir. Gabarisi 5 metreden fazla olan köprü ve geçitler için levha kullanılmayabilir. 5 metreden düşük olan köprü, üst geçit ve tüneller için gabari kısıtlama tabelası mutlaka yer almalıdır. Dikkat çekmek amacıyla yapının iki tarafına yerleştirilebilir. Bölünmüş yollarda ilave bir panelle birlikte kullanılarak sürücülerin alternatif yol seçmesi için fırsat verilir.
Belli uzunluğu geçen araçların cadde ve yollara çıkması güvenli değilse gabari kısıtlaması kullanılır. Levhada belirtilen uzunluktan fazla olan araçların bu yolları kullanması yasaktır. Gabari hesaplamalarında yüklü araçların dingil başına düşen yük miktarları için de bir kısıtlama vardır. Gerekli düzenlemeleri bilmek ve trafik işaretlerini takip etmek, sorunsuz taşımacılık faaliyetlerini gerçekleştirmek için kritik öneme sahiptir.
Gabari Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Yapının inşaatında yapılan ölçümler ve hesaplamalar araçların kullanımı için gerekli şartları ortaya çıkarır. Gabari hesaplaması yapılırken aracın boyutları göz önüne alınmalıdır. Yükseklik, genişlik ve uzunluk metre, santimetre cinsinden ifade edilerek hesaplanır. Özel şekle sahip araçların yapısı mutlaka hesaba katılmalıdır. Tehlikeli madde taşıyan araçlar için farklı uygulamalar ve düzenlemeler mevcut olabilir. Taşınan yükün miktarı ve cinsi, gabari hesaplamalarında önemli bir yer tutar. Deniz, demir ve karayolu taşımacılığında araçların gabari sınırlaması farklı olabilir. Taşıma moduna göre hesaplama yapmak önemlidir.
Yerel ve ulusal gabari sınırlandırmaları değişiklik gösterir. Rota oluştururken bu düzenlemeleri incelemek gerekir. Bu şekilde taşımacılık faaliyetleri sorunsuz şekilde ilerleyebilir. Yol ve inşaat projelerinin rota belirlenmeden önce incelenmesi önem taşır. Bu sayede yük taşımacılığında kullanılması gereken alternatif yollar önceden belirlenebilir.
Yapılan analizler ve hesaplamalar sonucunda araçların belli bir güzergâh üzerinde hareket edebilmesi için özel izinler almak gerekebilir. Yetkili makamlardan alınan izin ve ruhsatlar yük taşımacılığının sorunsuz şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Kamyon ve tır şoförlerinin güvenli bir sürüş deneyimi yaşaması için trafik kurallarına hakim olması önemlidir. Güzergahların doğru seçilmesi, alternatif yolların önceden belirlenmesi, teknolojik gelişmelerin araç içinde aktif olarak kullanılması lojistik süreçlerinin daha verimli ilerlemesine yardımcı olur.
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2918.pdf
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=8182&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
Benzer Yazılar
