Taşıma Sigortası ve Lojistik Güvenliği: Neden Önemlidir?

Uluslararası ve yurt içi taşımacılık faaliyetleri farklı riskler barındırır. Tedarik zinciri süreçleri boyunca yüklerin herhangi bir hasar almadan yerine ulaşması kritik öneme sahiptir. Ancak lojistik uygulamalarında çeşitli sebeplerden dolayı taşınan ürünler zarar görebilir. Bu gibi durumlara hazırlıklı olmak ve hasarları en aza indirmek için yapılan sigorta türüne, taşımacılık sigortası denir.

Taşıyıcı firmanın lojistik süreçlerde oluşabilecek hasarlara karşı korunmasını sağlayan nakliyat sigortası, önemli bir güvencedir. Yüklerin taşıma moduna yüklenmesi, boşaltılması ve yolculuk sırasında herhangi bir nedenle hasar alma durumunda risklerin teminat dahilinde karşılanması için nakliyat sigortası yapılır.

Taşıma Sigortası Çeşitleri Nelerdir?

Nakliyat sigortası teminat kapsamı olarak farklılık gösterir ve 4 ana başlık altında incelenebilir. Farklı teminat kapsamında düzenlenen taşımacılık sigortaları sadece taşımacılık şirketinin hareketlerinden ve hatalarından doğan zararları değil doğal afet gibi beklenmedik olayların yarattığı riskleri de koruma altına alır.

Kara, hava, deniz ve demiryolu ile taşınan yüklerin oluşabilecek risklere karşı belli bir prim karşılığında teminat altına alınmasına nakliyat sigortası adı verilir. Yüklerin taşıma aracına yüklenirken, indirilirken veya transferi yapılırken oluşan herhangi bir hasar oluşma ihtimalinde korunmasını sağlar.

Emtia Nakliyat Sigortası

Emtia nakliyat sigortası; herhangi bir malın demir, deniz, hava ve karayolu gibi farklı taşıma modlarıyla taşınması sırasında oluşabilecek hasar ve kayıpların güvence altına alınmasıdır. Genel ve Özel Şartlar kapsamında uygulanan bu sigorta, bir nakil aracı ile transfer edilen ürünlerin olası risklere karşı korunmasını sağlar. Tam Ziya, Dar ve Geniş Teminat olarak üç farklı çeşidi bulunur. Emtia sigortaları, lojistik sektöründeki firmaların riski doğru yönetmesi için önemlidir.

Tam Ziya Teminat Kapsamı Nedir?

Emtia sigortaları tam ziya teminat kapsamında hazırlandığında, yükün taşındığı aracın ve ürünlerin tamamının sigortalandığı anlamına gelir. Taşınma sırasında kullanılan aracı ve tüm yükleri teminat altına aldığı için geniş bir kapsam sunar.

Dar Teminat Kapsamı Nedir?

Dar teminat kapsamlı emtia sigortaları, transfer aracının kaza yapması gibi durumlarda taşınan yükte meydana gelen hasarları teminat altına alır. Taşınan malların tamamında meydana gelen hasarları koruma altına alan sigorta seçeneğidir.

Geniş Teminat Kapsamı Nedir?

Demir ve deniz yolunda Enstitü Yük Klozları (A), havayolunda ise Enstitü Yük Klozları şartlarına tabi olarak yapılan geniş teminat kapsamı; poliçedeki istisna haller dışında lojistik süreçte ürünlerde meydana gelen tüm hasarı güvence altına alır.

Navlun Sigortası

Navlun sigorta türü, nakliyat yapan şirketinin bir hatası nedeniyle taşınan mala hasar ve zarar gelmesi durumunda kullanılan seçenektir. Sigortanın kapsamına göre zararın karşılanması için firma yük veren işletmeye doğrudan hasar bedelini ödeyebilir veya bedele karşılık gelen hizmetler sunabilir. Bu sigorta kapsamında en dikkat çeken nokta; hasar oluşmasında taşıyıcı şirketin bir hatası bulunmasıdır.

Kıymet Nakliyatı Sigortası

Değerli kâğıt, mücevherat ve para gibi değerli varlıkların taşınmasında kullanılan sigorta türü, kıymet nakliyat kapsamıdır. Bu kıymetli ürünlerin alınıp varış noktasında teslim edilene kadar geçen sürede kıymet nakliyatı sigortası geçerli olur. Soygun ve gasp gibi suç durumları da bu sigortaya dahil edilebilir.

Tekne ve Yat Sigortası

Denizde kullanılan veya karada bağlı bulunan, özel amaçla satın alınan teknelerin başına gelebilecek olası riskler için sigortalanması bu kapsam dahilindedir. Doğal afetler ve çeşitli kazalar açısından teknelerin korunmasını sağlar. Tekne ve yatların taşınmasında yani belli bir noktadan alınıp farklı bir yere götürülmesi sırasında oluşan riskler de bu sigorta türünde değerlendirilir. Ancak önemli nokta, sigorta şirketine haber vermeden ve onay alınmadan yapılan bakım, onarım işlemleri sigortanın geçerliliğini bozabilir. Şartlara ve teminat kapsamının detaylarına iyi bakmak gerekir.

Sorumluluk Sigortaları

Depocu Yasal Sorumluluk Sigortası, Liman İşletmeciliği Mali Sorumluluk Sigortası, Marina İşletmeciliği Mali Sorumluluk Sigortası, Nakliye Aracılığı Sorumluluk (FFL) Sigortası, Tersane İşletmeciliği Mali Sorumluluk Sigortası, Uluslararası Karayolu Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası, Yurtiçi Nakliyeci Sorumluluk Sigortası gibi çeşitleri bulunur. Her duruma göre hazırlanan farklı teminat kapsamları ile lojistik süreçlerini iyileştirmeyi amaçlar.

Nakliyat Sigortasının Genel Şartları Nedir?

Genel şartlar Türkiye Sigorta Birliği tarafından belirlenir ve sigorta poliçesinin kapsamını geniş çerçeveden sınırlandırır. Özel şartlar ise sigorta firmaları tarafından ödenen prim düzeylerine göre teminat kapsamına dahil edilebilir. Genel şartlar taşımacılık sigortalarının tümü için geçerlidir.

Genel şartları şu şekilde sıralayabiliriz;

• Deniz yolu taşımacılığında gemi batması, fırtına, karaya vurma gibi durumlar teminat kapsamındadır. Ayrıca gemide yangın çıkması veya yükleme boşaltma sırasında ürünlerin kaza sonucu hasar görmesi poliçe kapsamında değerlendirilir.
• Harp ve iç savaş gibi durumlarda poliçenin kapsamını değişebilir. Alıkoyma durumlarında teminat kapsamı geçerli olur.
• Grev, boykot ve işçi ayaklanması gibi durumlar nedeniyle ürünlerin zarar görmesi, kaybolması ve hasar alması teminat kapsamına dahil değildir. Bu durumlar için teminat şartlarının iyi incelenmesi ve gerekli şartların konuşulması önem taşır.
• Depolama şartlarında yağmur suyu, paslı ve nemli ortam gibi olumsuz durumlar nedeniyle hasar gören yükler teminat kapsamında değildir.
• Yasak eşyalar ve kaçakçılık faaliyetleri sigorta kapsamında olamaz. Bu gibi yasak eşya transferleri sigortanın iptal olması anlamına gelir.
• Lojistik faaliyetler için yapılan paketlemede hata yapılması ve bu durum nedeniyle eşyaların dağılıp hasar alması sigorta kapsamında dahil değildir.

Taşımacılık Sigortasından Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Lojistik süreçleri karmaşık bir yapıda olduğu için birçok risk içerir. Taşımacılık faaliyetlerini sürdürürken olası risklere karşı önlem almak, zararı minimum seviyeye indirmek için önemlidir. Taşımacılık sigortası, tedarik zinciri boyunca olası risklere karşı yüklerin korunmasını sağlar. Farklı teminat kapsamları sunan poliçeleri seçerken bazı önemli noktalara ekstra hassasiyet göstermek gerekir.

Taşınan malın doğru değerlendirilmesi ve bu değere uygun sigorta türü seçilmesi kritik önem taşır. Aksi halde olası risk durumlarında hasarın karşılanması şirketin kaybını önlemek adına yetersiz kalabilir. Malın taşınma yolculuğunun uzunluğu, taşıma araçları, taşıma süresi gibi faktörlerin önceden planlanması ve poliçe kapsamına dahil edilmesi gerekir. Uluslararası taşımacılık faaliyetlerinde daha geniş kapsamlı poliçeler tercih edilmelidir.

Sigorta poliçelerinin teminat kapsamları değişir. Taşıma sigortası yaparken kapsamı iyi bilmek gerekir. Kaza, hırsızlık, doğal afet gibi durumların teminat dahilinde olup olmadığı incelenmelidir. Genişletilmiş kapsamlar, lojistik süreçlerinin daha güvenli şekilde ilerlemesi için uygun olabilir.

Özel durumlar ve istisnalar, sigorta kapsamının dışında kalan halleri yansıtır. Poliçede belirtilen Özel ve Genel Şartların iyi bilinmesi gerekir. Herhangi bir hasar ve kayıp durumunda zararı minimum seviyeye düşürmek için sigorta poliçesinin kapsamı geniş olmalıdır. Hasar tespiti için başvurduğunuzda poliçenin teminat kapsamında olup olmadığını bilmelisiniz. Aksi halde zor durumda kalabilirsiniz.

Nakliyat Sigortası Neden Önemli?

Lojistik süreçlerinde yaşanan kötü hava koşulları, kaza, hırsızlık, doğal afet gibi riskli durumlar ürünlerin zarar görmesine neden olur. Mülkiyet sahiplerinin olası risklere karşı korunması için sigorta yapılması önem taşır. Olumsuz durumların yol açtığı mali kayıpları telafi eden sigorta poliçeleri, mülkiyet sahiplerinin finansal sıkıntılar yaşamasını önler.

Taşımacılık faaliyetlerinin hızlı ve sorunsuz olması, müşteri memnuniyeti açısından önemlidir. Tedarik zincirinde yüklerin hasar görmesi, teslimatın zamanında yapılmamasına neden olur. Sigorta kapsamında mali kayıpların hızlıca telafi edilmesi, müşteri memnuniyeti açısından etkilidir.

Uluslararası ticaret yapan ve global lojistik süreçleri yürüten firmalar, farklı risklerle karşılaşır. Uzak mesafe giden yüklerin hasar görme ihtimali daha yüksektir. Uluslararası faaliyet gösteren şirketler taşımacılık sigortasını geniş kapsamlı şekilde yaparak bu riskleri minimum seviyeye indirebilir. Güvenli bir küresel ticaret sistemi için sigorta poliçelerinin doğru şekilde yapılması ve uygulanması önemlidir.

Değerli eşyaların lojistik süreçleri yüksek risk içerir. Kıymetli ürünlerin transfer süreçlerinde güvenli bir uygulama sistemi oluşturmak için gereken önlemlerin alınmış olması gerekir. Taşımacılık sigortası, teminat kapsamı dahilinde olası risklere karşı güvence sağlar. Taşımacılık faaliyetleri sırasında tüm paydaşların kendini daha rahat ve güvende hissetmesine yardımcı olur. Lojistik sektöründe işlevsel bir yaklaşım benimsemek ve süreçlerin daha verimli ilerlemesini sağlamak için sigortaların tercih edilmesi önemlidir.

Kaynak;

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2233457